Vanaf januari 2025 kunnen musea en collectiebeheerders in Nederland weer gebruikmaken van de lage-zuurstofbehandeling om insecten in cultureel erfgoed te bestrijden. Nederland loopt voorop in Europa. Ons land is één van de eerste landen die ‘stikstof gegenereerd uit omgevingslucht' toelaat als biocide.
De uit de omgevingslucht gegenereerde stikstof is dodelijk voor zuurstofafhankelijke organismen, maar onschadelijk voor het milieu en de behandelde materialen. Daardoor is het een veilige methode om waardevolle collecties te beschermen tegen ongewenste insecten.
Verandering in regelgeving
De lage-zuurstofbehandeling wordt al sinds de vorige eeuw gebruikt. In 2012 zorgde de invoering van de biocidenverordening ervoor dat de methode als biocide werd aangemerkt. Hierdoor werd deze methode zonder toelating verboden.
Europese samenwerking leidt tot toelating
Dankzij de inspanningen van Europese erfgoedorganisaties is de methode nu weer toegestaan. Na voorbereidend werk vanuit Oostenrijk in 2019 namen Duitse collega’s van de Stiftung Preussischer Kulturbesitz in Berlijn het stokje over. Ze dienden bij ECHA (European Chemicals Agency ) het dossier in om de werking van stikstof als bestrijdingsmiddel tegen insecten in erfgoed aan te tonen. Met wetenschappelijke input uit Nederland en Denemarken is het gelukt om ‘in-situ gegenereerde stikstof’ als werkzame stof op de Annex I-lijst van laag-risico biociden te krijgen.
Dat opende de weg voor de Duitsers om een toelating te krijgen voor toepassing in afgesloten ruimtes zoals behandelkamers en -tenten. Zij kunnen nu ook andere Europese landen notificeren, zodat de methode daar ook mag worden toegepast. De toelating via kennisgeving geldt ook in Oostenrijk, Spanje en Zwitserland en sinds 22 januari 2025 ook in Nederland.
Meer informatie
-
Bekijk het opnamebesluit() van 29 februari 2024 waarmee ‘uit de omgevingslucht gegenereerde stikstof’ als werkzame stof in bijlage I van de Biocidenverordening is opgenomen.
-
Lees op de website van ECHA meer over de kennisgeving waarmee de vereenvoudigde toelating van het biocide ‘Stikstof gegenereerd uit omgevingslucht’ in Nederland op de markt gebracht mag worden.
-
Lees de informatie over de vereenvoudigde toelating op biociden.nl.
-
Lees het nieuwsbericht ‘Geen vergiffenis voor schadelijke diertjes’ (d.d.17 februari '25) op de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.