Voor het gebruiken van bestrijdingsmiddelen tegen ratten en muizen (rodenticiden) met antistollingsstoffen gelden sinds begin 2023 strenge eisen. Plaagdierbeheersers mogen ze alleen gebruiken als andere methoden onvoldoende helpen. De ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport ) heeft opgevraagd hoeveel van deze middelen verkocht zijn. In 2024 was dit een stuk minder dan in 2022.
De strenge eisen voor plaagdierbeheersing zijn dat een systeem voor geïntegreerde plaagdierbeheersing (Integrated Pest Management; (IPM (Integrated Pest Management ))) verplicht is. Dit geldt sinds 2023 voor binnen- en buitengebruik van rodenticiden op basis van antistollingsstoffen (anticoagulantia) en voor cholecalciferol. Dit zijn de zogenoemde aangewezen rodenticiden.
Integrated Pest Management
Rodenticiden op basis van anticoagulantia zijn zeer giftig, kunnen lang in het milieu blijven en kunnen stapelen in de voedselketen. Daarmee zijn ze een risico voor bijvoorbeeld roofvogels. Ook is er kans op een toename van resistentie tegen de werkzame stoffen bij muizen en ratten, waardoor de middelen niet meer goed werken. Daarom moeten plaagdierbeheersers IPM toepassen. Dit betekent: eerst preventieve maatregelen nemen en niet-chemische methoden zoals klemmen en vallen gebruiken. Pas als dit onvoldoende helpt, mogen aangewezen rodenticiden gebruikt worden.
Hoeveelheden verhandelde rodenticiden
In onderstaande tabellen staan de verhandelde hoeveelheden rodenticiden in Nederland per jaar. De ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport ) concludeert dat de verhandelde hoeveelheid rodenticiden waarvoor IPM-vereisten gelden, tussen 2022 en 2024 sterk is afgenomen. De enige stof die niet onder de strenge IPM-vereisten valt is alfachloralose. De verkoop van deze stof is in 2024 100 keer hoger dan in 2020. Ook particulieren mogen middelen met deze stof gebruiken tegen muizen.
Tabel 1: totale hoeveelheden werkzame stof in verhandelde rodenticiden, toegelaten voor Nederland, per kalenderjaar.
|
|
2020 |
2021 |
2022 |
2023 |
2024 |
|---|---|---|---|---|---|
|
bromadiolon |
1,87 |
2,32 |
2,23 |
1,71 |
1,06 |
|
brodifacoum |
2,1 |
2,39 |
8,00 |
5,48 |
2,30 |
|
difenacum |
2,71 |
2,78 |
6,85 |
3,53 |
1,62 |
|
cholecalciferol |
0 |
0,7 |
1,28 |
1,21 |
0,82 |
|
flocoumafen |
0,08 |
0,05 |
0,09 |
0 |
0 |
|
coumatetralyl |
3,5 |
3,96 |
0,92 |
1,88 |
0,24 |
|
alfachloralose |
63,86 |
69,01 |
1.447,94 |
5.297,37 |
6.520,99 |
Tabel 2: Totale hoeveelheid verhandelde rodenticiden waarvoor IPM-vereisten gelden, toegelaten voor Nederland, en de totale hoeveelheid erin aanwezige werkzame stof.
|
|
2020 |
2021 |
2022 |
2023 |
2024 |
|---|---|---|---|---|---|
|
Aangewezen rodenticiden |
246.350 |
242.448 |
405.382 |
280.516 |
114.520 |
|
Werkzame stof |
10,3 |
12,2 |
19,3 |
13,8 |
6,1 |
Bronaanpak in plaats van symptoombestrijding
De NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit ) en de ILT hebben bij de aanpak van het rodenticidengebruik ook communicatie- en handhavingsacties uitgevoerd. Bij plaagdierbeheersbedrijven is tijdens inspecties regelmatig vastgesteld dat preventieve weringsmaatregelen helpen om plaagdieroverlast op te lossen. IPM zorgt voor een bronaanpak, in plaats van symptoombestrijding.
Meer informatie
Het volledige bericht vindt u op de LinkedIn-pagina van Peter Aubel, Coördinerend Specialistisch Inspecteur Biociden bij ILT.